Wir Leben Deutsch
DIE MODALVERBEN (TARZ FİİLLER)
Almancada toplamda 7 tane Modalverb (Tarz Fiil)vardır. Bunlar: können-müssen-sollen-dürfen-möchten-wollen-mögen.
Diğer tüm Almanca fiillerin olduğu gibi Modalverblerin de çekimi vardır. Çekimleri düzensiz gibi gözükseler de kendi içinde bir düzeni vardır. Konuya hakim olabilmemiz için çekimlerini çok iyi öğrenmemiz lazım. Öncelikle tablo halinde tüm Modalverblerin çekimlerini görelim. Daha sonra anlamlarıyla beraber cümle kurumunu ayrıntılı bir şekilde yazımızın devamında bulabilirsiniz.
DIE MODALVERBEN
| Die Personal Pronomen
(Kişi Zamirleri) |
können |
müssen |
dürfen |
möchten |
mögen |
wollen |
sollen |
|
Ich |
kann |
muss |
darf |
möchte |
mag |
will |
soll |
|
Du |
kannst |
musst |
darfst |
möchtest |
magst |
willst |
sollst |
|
Er/Sie/Es |
kann |
muss |
darf |
möchte |
mag |
will |
soll |
|
Wir |
können |
müssen |
dürfen |
möchten |
mögen |
wollen |
sollen |
|
Ihr |
könnt |
müsst |
dürft |
möchtet |
mögt |
wollt |
sollt |
|
Sie/Sie |
können |
müssen |
dürfen |
möchten |
mögen |
wollen |
sollen |
Tablo ile ilgili ipuçları: Tabloyu tek tek ezberlemek yerine mantığını kavrayarak kolayca öğrenebiliriz. Çekimleri öğrenmenize faydalı olacak ipuçlarına göz atalım.
1:) Ich ve Er/Sie/Es tabloda görüldüğü üzere her zaman çekimleri aynıdır.
2:) Wir ve Sie/Sie tabloda görüldüğü üzere her zaman çekimleri aynıdır. ( Modalverblerin Mastar halidir)
3:) Kökü değişmeyen tek Modalverb sollen’dir.
MODALVERBLER DE CÜMLE YAPISI
Olumlu Cümle: Subjekt(Özne)+Modalverb+Objekt (Nesne)+Ort oder Zeit (zaman veya Mekan)+ verb.
Olumsuz Cümle: Subjekt+ Modalverb+ kein/nicht+…………………………..+ verb
Soru Cümlesi : W-Fragen + Modalverb+ Subjekt+……………………………+ verb ?
Evet/ Hayır Soru Cümlesi : Modalverb+ Subjekt+……………………………..+ verb ?
- Öncelikle cümle kurulumunda bilmemiz gereken esas fiil daima en sondadır. Zaman-mekan bildiren kelimeler veya nesne cümle içerisinde yer değiştirebilir. Yan cümle olmadığı sürece Özne ve Modalverb her zaman yan yanadır.
Können: – e bilmek ( yetenek veya olanak bildirir.)
Olumlu Cümleler:
- Ich kann sehr gut Deutsh sprechen. (Ben çok iyi Almanca konuşabilirim.) (Yetenek)
- Ich kann heute ins Kino gehen. (Ben bugün sinemaya gidebilirim.) (Olanak-İmkan)
- Er kann Fussbal spielen. ( O futbol oynayabilir.) (Yetenek)
- Du kannst sehr gut Gitarre spielen. (Sen çok iyi piyano çalabilirsin.) (Yetenek)
- Wir können schwimmen. (Biz yüzebiliriz.) (Yetenek)
- Ich kann am Wochenende meine Familie besuchen. (Ben hafta sonu ailemi ziyaret edebilirim.) (Olanak-İmkan)
Olumlusuz Cümleler:
- Ich kann nicht Auto fahren. (Ben araba süremem)
- Sie können nicht Englisch sprechen. (Onlar İngilizce konuşamaz.)
- Ich habe kein Geld. Ich kann kein Haus kaufen. ( Param yok. Ben ev alamam.)
- Er kann nicht gut singen. (O güzel şarkı söyleyemez.)
- Sie hat keine Zeit. Sie kann nicht fernsehen. (Onun vakti yok. O televizyon izleyemez.)
Soru Cümleleri :
- Wer kann gut kochen? ( Kim iyi yemek yapabilir?)
- Eylül kann gut kochen. (Eylül iyi yemek yapabilir.)
- Was kannst du heute Abend machen? (Bu akşam ne yapabilirsin?)
- Ich kann heute Abend ins Theater gehen. (Bu akşam tiyatroya gidebilirim.)
- Wann kannst du mich besuchen? (Beni ne zaman ziyaret edebilirsin?)
- Ich kann dich am Montag besuchen. (Seni Pazartesi günü ziyaret edebilirim.)
Evet/ Hayır Soruları (Ja/Nein Fragen) :
- Kannst du sehr gut Basketball spielen? ( Çok iyi basketbol oynayabilir misin?)
- Ja, ich kann sehr gut Basketball spielen. ( Evet, çok iyi basketbol oynayabilirim.)
- Könnt ihr dieses Satz auf Türkisch übersetzen? (Bu cümleyi Türkçeye çevirebilir misiniz?)
- Ja, wir können dieses Satz auf Türkisch übersetzen. ( Evet, bu cümleyi Türkçeye çevirebiliriz.)
- Kann Siraç gut schwimmen? (Siraç iyi yüzebilir mi?)
- Ja, Siraç kann gut schwimmen. ( Evet, Siraç iyi yüzebilir.)
- Kann Ayşe gut kochen? (Ayşe iyi yemek yapabilir mi?)
- Nein, sie kann nicht gut kochen. ( Hayır, o iyi yemek yapamaz.)
- Kannst du mir helfen? (Bana yardım edebilir misin?)
- Nein, ich kann nicht dir helfen. (Hayır, sana yardım edemem.)
Müssen : -meli –malı (zorunluluk)
Olumlu Cümleler:
- Ich muss in die Schule gehen. (Okula gitmeliyim)
- Die Kinder müssen früh ins Bett gehen. (Çocuklar erken yatmalılar.)
- Ali muss seinen Vater helfen. (Ali Babasına yardım etmeli)
- Die Schüler müssen ihre Hausaufgaben machen. (Öğrenciler ödevlerini yapmalılar.)
Olumsuz Cümleler :
- Heute ist Samstag. Ich muss nicht in die Schule gehen. (Bugün Cumartesi. Okula gitmeme gerek yok.)
- Wir müssen nicht so viel arbeiten. (Bu kadar çok çalışmamıza gerek yok.)
- Er muss nicht English lernen. (Onun İngilizce öğrenmesine gerek yok.)
NOT: Müssen+ nicht/kein gerek yok anlamına gelmektedir!!!
Soru Cümleleri :
- Was musst du heute machen? (Bugün ne yapmalısın?)
- Ich muss heute nach Ankara fahren. (Bugün Ankara’ya gitmeliyim.)
- Wann muss sie in die Arbeit gehen? (O ne zaman işe gitmeli?)
- Sie muss um 08.00 Uhr in die Arbeit gehen. ( O saat sekizde işe gitmeli.)
Evet/ Hayır (Ja/Nein) Soru Cümleleri:
- Musst du nach Berlin fahren? (Berlin’e gitmek zorunda mısın?
- Ja, ich muss nac Berlin fahren. (Evet, Berlin’e gitmek zorundayım.)
- Müsst ihr früh ins Bett gehen? ( Erken yatmak zorunda mısınız?)
- Nein, wir müssen nicht früh ins Bett gehen. Morgen ist Sonntag. (Hayır, erken yatmamıza gerek yok. Yarın Pazar.)
DÜRFEN: -e bilmek (İzinli olmak)
Olumlu Cümleler:
- Ich darf am Wochenende ins Meer gehen. (Hafta sonu yüzmeye gidebilirim.)
- Er darf mit seinem Freund ins Kino gehen. (O arkadaşıyla sinemaya gidebilir.)
- Eylül darf Eis essen. (Eylül dondurma yiyebilir.)
- Siraç darf bis 21.00 fernsehen. (Siraç saat 21’e kadar TV izleyebilir.)
NOT: Dürfen ile kurulan cümleler Türkçeye tıpkı Können de olduğu gibi ‘–e bilmek’ olarak çevrilir. Ama buradaki ‘– e bilmek’ yetenek veya olanak bildirmez. Buradaki anlamı izinli olmaktır.
Olumsuz Cümleler: (Yasak Bildirir)
- Ich bin 16 jahre alt. Ich darf kein Auto fahren. (Ben 16 yaşındayım. Araba süremem.) (YASAK)
- Sie darf nicht in der Schule rauchen. (O, okulun içinde sigara içemez.) (YASAK)
- Ali darf nicht ins Kino gehen. (Ali sinemaya gidemez) (YASAK)
- Wir dürfen nicht im Haus Fussball spielen.(Evin içinde futbol oynayamayız.) (YASAK)
Soru Cümleleri :
- Wann darfst du ins Kino ? (Ne zaman sinemaya gidebilirsin?)
- Ich darf am Sonntag ins Kino gehen? (Pazar güne sinemaya gidebilirim.)
- Was dürft ihr heute machen? ( Bügün ne yapabilirsiniz?)
- Wir dürfen heute schwimmen. (Bugün yüzebiliriz.)
- Wer darf morgen Fussball spielen? (Yarın kim futbol oynayabilir?)
- Ali und Veli dürfen morgen Fussbal spielen. ( Ali ve Veli yarın Futbol oynayabilir.)
Evet/Hayır (Ja/Nein) Soru Cümleleri:
- Darf Fatma heute Pizza essen? (Fatma bugün Pizza yiyebilir mi?)
- Ja, sie darf heute Pizza essen. (Evet, o bugün pizza yiyebilir.)
- Dürft ihr morgen Ski fahren? (Siz yarın kaya yapabilir misiniz?)
- Nein, wir dürfen nicht Ski fahren. ( Hayır, biz yarın kayak yapamayız)
- Darfst du in der Klasse laufen? ( Sınıfta koşabilir musun?)
- Nein, ich darf nicht in der Klasse laufen. (Hayır, sınıfta koşamam)
Wollen: İstemek- Arzu etmek (İleriye dönük plan)
Olumlu Cümleler:
- Mein Bruder will ein Lehrer sein. (Erkek kardeşim öğretmen olmak istiyor)
- Ich will ein auto und ein Haus haben. (Bir araba ve eve sahip olmak istiyorum.)
- Meine Frau will in Balıkesir wohnen. (Eşim Balıkesir’de yaşamak istiyor.)
Olumsuz Cümleler:
- Er will kein Deutsch lernen. (O Almanca öğrenmek istemiyor.)
- Sie will nich in Kırıkkale wohnen. (O Kırıkkale’de yaşamak istemiyor.)
- Er will sich nicnt heiraten. (O evlenmek istemiyor.)
Soru Cümleleri:
- Wo willst du leben? (Nerede yaşama istiyorsun?)
- Ich will in Muğla leben. ( Muğla’da yaşamak istiyorum.)
- Wann wollt ihr ein Urlaub machen? (Ne zaman tatil yapmak istiyorsunuz?)
- Wir wollen im Sommer ein Urlaub machen. (Yazın tatil yapmak istiyoruz.)
Evet/Hayır( Ja/Nein) Soru Cümleleri:
- Willst du nach Ankara fahren? (Ankara’ya gitmek istiyor musun?)
- Ja, ich will nach Ankara fahren. (Evet, Ankara’ya gitmek istiyorum.)
- Will er in İzmir wohnen? (O İzmir’de yaşamak istiyor mu?)
- Nein, er will nicht in İzmir wohnen. (Hayır, o İzmir’de yaşamak istemiyor.)
MÖGEN: Hoşlanmak-Sevmek
Olumlu Cümleler:
- Ich mag Fussball spielen. (Ben futbol oynamayı severim.)
- Mein Bruder mag spazieren. (Benim kardeşim gezmeyi sever.)
- Ali mag Fahrrad fahren. (Ali bisiklet sürmeyi sever.)
- Ayşe mag Buch lesen. (Ayşe kitap okumayı sever.)
- Wir mögen Ski fahren. (Biz kayak yapmayı severiz.)
NOT:’Mögen’ fiilsiz de kullnılabilir.!!!
- Ich mag Pizza. (Ben pizza severim.)
- Er mag Basketball. (O basketbol sever.)
- Ich mag die Hunde. (Ben köpekleri severim.)
Olumsuz Cümleler:
- Ich mag keine Schokalade. (Ben çikolata sevmem.)
- Die Frauen mögen keine Schlange. (Kadınlar yılanları sevmez.)
- Das Baby mag keine Milch trinken. (Bebek süt içmeyi sevmiyor.)
Soru Cümleleri:
- Was magst du machen? (Ne yapmaktan hoşlanırsın?)
- – Ich mag mit meinen Freunden verbringen. (Arkadaşlarımla zaman geçirmeyi seviyorum.)
- Was mögt ihr trinken? (Ne içmeyi seversiniz?)
- – Wir mögen Tee trinken. (Biz çay içmeyi severiz.)
Evet/Hayır( Ja/Nein) Soru Cümleleri:
- Magst du insk Kino gehen? (Sinemaya gitmeyi sever misin?)
- – Ja, ich mag ins Kino gehen. (Evet sinemaya gitmeyi severim.)
- Mögt ihr Deutsch? (Almancayı sever misiniz?)
- – Ja, wir mögen Deutsch. (Evet, biz Almancayı severiz.)
- Mag Ali seine Hausaufgabe machen? (Ali ev ödevlerini yapmayı sever mi?)
- – Nein, Ali mag nicht seine Hausaufgabe machen.(Hayır, Ali ev ödevlerini yapmayı sevmez.)
MÖCHTEN : İstemek (Anlık- Kısa vadede istemek)
Olumlu Cümleler:
- Ich möchte Tee trinken. (Ben çay içmek istiyorum.)
- Ich möchte mit meinem Freunden Fussball spielen. (Arkadaşlarımla futbol oynamak istiyorum)
- Haydar möchte Eis essen. (Haydar dondurma yemek istiyor.)
- Kezban möchte mit ihrer Freundin sprechen. (Kezban arkadaşıyla konuşmak istiyor.)
Olumsuz Cümleler:
- Ich möchte mit dir nicht sprechen. (Ben seninle konuşmak istemiyorum.)
- Zeynep möchte jetz nicht ins Kino gehen. (Zeynep şimdi sinemaya gitmek istemiyor.)
- Siraç möchte keine Milch trinken. (Siraç süt içmek istemiyor.)
Soru Cümleleri:
- Was möchtest du essen? (Ne yemek istersin?)
- -Ich möchte Pizza essen. (Pizza yemek isterim.)
- Was möchten Sie machen? (Ne yapmak istersiniz?)
- – Ich möchte Buch lesen. (Kitap okumak isterim.)
- Wann möchtest du ins Kino gehen?(Ne zaman sinemaya gitmek istersin?)
- – Ich möchte am Abend ins Kino gehen. (Akşam sinemaya gitmek isterim.)
Evet/Hayır( Ja/Nein) Soru Cümleleri:
- Möchtest du etwas essen? (Bir şeyler yemek ister misin?)
- -Nein, ich möchte nichts essen. (Hayır, hiç birşey yemek istemiyorum.)
- Möchtet ihr Tee trinken? (Çay içmek ister misiniz?)
- – Ja, wir möchten Tee trinken.( Evet, çay içmek isteriz.)
- Möchtet er Fussball spielen? (O futbol oynamak ister mi?)
- – Ja, er möchte Fussball spielen. (Evet, o futbol oynamak ister.)
ALIŞTIRMALAR İÇİN TIKLAYINIZ!
